De vijf vaardigheden van emotionele intelligentie

Usborne auteur en uitgever Felicity Brooks en grafisch ontwerper Frankie Allen delen hier wat ze hebben geleerd over de sociale en emotionele leermethode bij het maken van het boek ‘Alles over emoties’.

‘Alles over emoties’ is geschreven aan de hand van een sociaal-emotionele leermethode die is ontwikkeld door Yale University Center for Emotional Intelligence. De methode wordt RULER genoemd (Recognizing, Understanding, Labelling, Expressing en Regulating, dus het herkennen, begrijpen, benoemen, uitdrukken en reguleren van emoties) en omvat vijf vaardigheden van emotionele intelligentie die aan kinderen (en hun onderwijzers) worden geleerd. De methode is gebaseerd op het pionierswerk van twee psychologen die ruim vijftig jaar geleden de studie ‘emotionele intelligentie’ hebben opgezet.

Duizenden scholen in de VS en daarbuiten volgen nu deze methode en uitgebreide studies hebben aangetoond dat kinderen op deze scholen minder angstig zijn, zich beter gedragen en attenter en onafhankelijker zijn. Kinderen die een betere emotionele intelligentie hebben, kunnen beter met hun emoties omgaan en kunnen daardoor beter focussen, leren en hun best doen op school.

Natuurlijk was het moeilijk om een holistische leermethode te vertalen tot een kinderboek maar met teksten en de prachtige expressieve illustraties van Mar Ferrero helpen we kinderen gevoelens te herkennen (bij zichzelf en bij anderen) middels gezichtsuitdrukkingen en lichaamstaal. Ze leren hoe verschillende gevoelens worden genoemd, begrijpen waar ze vandaan komen, leren dat je verschillende emoties tegelijk kunt hebben en ook dat ze elkaar snel kunnen opvolgen zodat ze niet in een naar gevoel blijven hangen. Door te oefenen kunnen kinderen leren hoe ze hun gevoelens kunnen uiten en hoe ze uiteindelijk empathie kunnen ontwikkelen zodat ze aardig zijn voor anderen. Oudere kinderen leren hoe ze negatieve gedachten (“Ik kan helemaal niks!”) kunnen uitbannen en ze die kunnen ombuigen tot iets positiefs zodat ze leren lief voor zichzelf te zijn.

Gevoelens visualiseren en met woorden omschrijven was nogal een uitdaging maar we vonden het idee van het kleurcoderen van emoties (een techniek die in RULER wordt gebruikt) heel handig. Kinderen kunnen de emotie die ze ervaren aanwijzen of de kleur ervan noemen, of hun eigen emoties andere kleuren geven. In het boek gebruiken we rood voor boze emoties, geel voor blije, groen voor kalme en blauw voor verdrietige. Deze kleurcodes worden in het hele boek gebruikt voor spreekballonnetjes en labels.

We hebben ook vergelijkingen gebruikt voor verschillende emoties, gebaseerd op dingen die kinderen ons vertelden toen we ze vroegen hun gevoelens te omschrijven. Mijn favorieten zijn ‘Ik voel me alsof ik zwem in zonlicht’ voor geluk en ‘Ik heb het gevoel dat mijn deken me knuffelt’ voor kalmte. We gebruiken ook visuele en verbale metaforen. Moeilijke emoties worden bijvoorbeeld omschreven als ‘borrelend’ – ze worden als frisdrank in een flesje bewaard maar kunnen op onhandige wijze ‘exploderen’ als we ze niet op een verstandige manier weten uit te schenken.

De boodschap van het boek is dat het het beste is om met andere mensen te praten over hoe je je voelt. Er staan ook tips voor ouders en verzorgers in het boek, waarmee ze kinderen kunnen helpen om hun emoties te benoemen. Nu zoveel jonge kinderen angstgevoelens ontwikkelen, zelfs al op de basisschool, hopen we dat dit boek, dat hier en daar ook leuk en grappig is om te lezen, bijdraagt aan een goede mentale gezondheid voor mensen van alle leeftijden.